Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Confultez les Evêques avec humilité, pour recevoir leurs avis, & non pour tirer d'eux, avec une espece de violence, des réponses favorables à vos defirs. Ne fouffrez jamais que dans l'étendue de vôtre Gouvernement on viole les Decrets des Canons : car fi vous craignez de violer les Loix que les hommes ont établies, comment oferez-vous mépriser les décifions du Saint Elprit?

Ne fçavez-vous pas que c'est par le mouvement du S. Efprit que les Peres ont parlé dans les Conciles ? Si donc nous violons leurs commandemens, nous faisons injure à celui qui parle par leur bouche. Tous ceux qui fe glorifient d'appartenir à l'Eglife, doivent vivre felon les loix de l'Eglife, & principalement felon celles que l'antiquitéa autorisées ; & pour cette raifon les Coûtumes qui ne font établies fur aucune Loy, maisfeulement fur un perpetuel ufage de l'Eglife, doivent être gardées avec le même refpect, & on ne les doit point rejetter; fi el les ne font contraires à la veritable Foy: & ne vous étonnez point des differentes Coûtumes des Eglifes particulieres, pourvû qu'il y ait unité de creance. Quand vous voyez une Eglife particuliere, fi vous y remarquez la Foy

veritable, fuivez fans difcernement fes anciennes pratiques, & ne vous ingerez pas d'introduire aucune nouveauté dans les chofes faintes.

V. Regula

Humanis divina præpone. Ecclefia Catholica ftatio eft, ubi vulnera noftra bonus medicus fanat: filius promiffionis eft, quifquis eam ufque ad effufionem fanguinis vin-' dicat; propterea, dux optime & fidelis, tene omnia dogmataejus, prædica, vindica, duc ad eam volentes, compel le nolentes, non dolore fuppliciorum, non metu gladii fævientis, fed modeftâ correptione, & feveritate plena dilectionis. Procul abfit timor diaboli militans, fciant Hæretici quia Catholicus es, fciant Catholici, quia detefaris Hæreticos: deficiat temporibus adminiftrationis tuæ peccantium fynagoga. Crefcat numerus Ele&torum fi gloriofus efficitur, cujus labore dilatantur fines imperii; quantò erit gloriofior, cujus labore Catholica multiplicatur Ecclefia? gaude ad lucra Chrifti, dole in dif pendiis. Hac planè circa fubditos ufus induftriâ facilè etiam poteftatibus fublimibus, & ipfis quorum munere dux effectus, Regibus, fi qua fortè contraria veræ fidei fenferint, & non cedere poteris, & repugnare, paratus, ad martyrium, dif.es.

Latè patet virtus ifta, per plura & plura juftitiæ icinera funditur: humanis divina præpone; & vidua oppreffionem non perferat propter fpem lucri prætereuntis: pupilli fubftantia tutoris minimè indigeat beneficio peffimam victoriam injuftus litigator amittat. Sacerdotum poftulationibus libenter patefcat adituss frequenter oratio lectionis ftudium, quamvis undique occupa zionibus, igne defiderii fpiritalis, remota trepiditate fervefcat.

[ocr errors]

Eleemofynarum verò facrificium quis ita poffer of ferre ficut dux optimus, cuimagnitudo poteftatis abundan ses præbet occafiones mifericordiæ tribuendæ, fi tamery

divina præponat humanis. Cui etiam fecundùm gems eleemofyne ampliùs operari poffibile eft, ignofcere sciLicet delinquentibus ipfi enim magis laudabilitet veniam donant, quorum iracundia nuncius mortis eft, ipfi glo. Biofius diligunt inimicos, quibus exigere vindictam fanguinis licet, Et in hoc maximè agnofceris humanis divina præponere, quando nulli fallaciter juras, nec fubdolo facramento decipis aliquem licet hoftis fic antiquus, licet immania vulnera Reipublicæ infixerit vifceribus, non videtur falfâ juratione fallendus. etiamfi vita ejus impediat, mors proficiat paci; nec fic quidem, dux optime, compellaris falfum jurare. Fixus. At & immutabilis fermo cujus fidei teftis eft adhibitus Deus una plenè caufa folvendæ jurationis exiftit, si aliquid juraveris, unde poffis Deum, per quem juras » offendere.... quia non ibi divinis humana præponis fed divina potiùs contemplaris; ut magis fic te juraffe pæniteat, dùm complere, quod juraveris pudet: etiam c quippè divina præponuuntur humanis.

Præponamus veritatem cunctis utilitatibus temporalibus, & tunc ritè inveniemur humanis divina præpo nere. Veritatem planè nobis aut ratio manifeftè demonfret, aut Scriptura divinitùs in pirata commendet; aut Sacerdotum do&rina fidelis oftendat : fub fpecie enim veritatis plerumque falfitas vindicatur; & nifi adfit bonis ducibus, pia cordis humilitas, ut, quoties requirunt veritatem, fæcularis dignitatis removeant poteftaem, miferabiliter anteponuntur humana divinis , ut: temere audeat quamvis dux tamen Ecclefiæ difcipulus » Ecclefiam docere, nec judicia fequi Sacerdotum, fed velle potiùs de Sacerdotalibus judicare judiciis.

U dux bonus in omnibus quidem fi piè sapis, Ec. clefiam confulas : & fi quandò aliquis fcrupulus mentem movet, non fequaris facilè fententiam propriam, nec. aliis perfuadere coneris, nifi priùs eam Sacerdotibus agnoveris placuiffe. Confule autem Sacerdotes piè quærendo non violenter quid refpondeant imperando; nec tibi unquàm placeat in provinciis, ubi Ducatum geris Canonum decreta_rescindere ; fi enim publicas leges

[ocr errors]

tranfgredi metuis, quas homo conftituit, quomodo Spiritus fan&i definitionibus obviare tentabis an ignoras, quia Spiritu fan&o acti locuti funt Patres, quorum fi juffa refcindimus, loquenti per eos contumeliam ingerimus. Omnis qui fe ad Ecclefiam pertinere gloriatur, legibus vivat Ecclefiæ, maximè his,quas antiquitas roboravit. Unde etiam confuetudo, fine lege, quam tamen Ecclefiæ fanctæ traditio cuftodiendam jugiter pofteris tradidit, eadem reverentiâ videtur cuftodienda & nullatenus amovenda, fi non eft fidei vera contraria, nec offendat animos tuos Ecclefiarum confuetudo diverfa, dum fides eft una. Tu vir fapiens Ecclefiæ, ad quam perveneris, fi approbas fidem, fequere ftatim confuetudinem, nec ufurpes aliquam facri ritus facere novitatem.

VI. DEVOIR.

[ocr errors]

N'affectez point de paroître trop ri goureux ou trop jufte, ni d'être plus fage qu'il ne faut dans les rencontres. Aimer trop les chofes ordinaires, & avoir trop d'averfion pour celles qui paroiffent extraordinaires, c'eft ce que l'on peut appeler une trop grande juftice, qui merite plutôt du blâme que des louanges. Un homme a commis un grand crime, & il a merité un châtiment public, moderez la feverité des Loix, & lorfque vous le voyez fur le point d'être puni : fouffrez que la mifericorde vous dife interieurement, ne foyez point jufte par

excès. Un autre oubliant les Loix de l'amitié ne vous rend pas fes devoirs, il merite fans doute d'être châtié; repri mez, je vous prie, vôtre juste ressentiment, ne le traitez pas à l'égal de fa faute, ne le regardez pas comme un ennemi mais reprefentez-lui fa faute comme s'il étoit encore vôtre ami.

Soyez donc jufte, mais avec quelque condefcendance, foyez jufte en reprenant ceux qui font dans le déreglement; mais ufez de condefcendance envers les foibles, & ayez de la patience à l'égard de tous. Confiderez quels font ceux qui font fous vôtre charge; quelle eft la dureté des cœurs que vous defirez amollir, afin que vous fervant tantôt de menaces, tantôt de chatimens, & tantôt de pardon, vous ne laiffiez aucun crime impuni, fur-tout des gens de guerre, encore que vous ne leur fafhiez pas toujours fouffrir des fupplices auffi rigoureux que le meritent leurs crimes?

O très-fage Gouverneur, combien y a-t-il de chofes qu'il faut diffimuler? combien à tolerer? combien y en a-t-il qu'il faut paffer legerement? combien y en a-t-il qu'on doit accorder à l'entremise des Evêques & des Prêtres? Sur-tout il ne faut jamais mal parler de perfonne, ni recher

« AnteriorContinuar »