» dicem, vel interpretem non affecutum effe quod dictum eft, vel me minimè intelle» xiffe non ambigam. Alios autem ita lego, » ut quantâlibet fanctitate doctrináque præpolleant, non ideo verum putem, quia ipfi ita fenferunt; fed quia mihi vel per » auctores illos Canonicos, vel probabili ra» tione, quod à vero non abhorreat, per» fuadere potuerunt. potuerunt. » Rurfum eadem aliis verbis paulò poft repetit. « Tantummodo fcripturis Canonicis, inquit, hanc inge»nuam debeo fervitutem, quâ eas folas ita fequar, ut confcriptores earum nihil in » eis omnino erraffe, nihil fallaciter pofuifle » non dubitem.» Habita » Habita ergo Sacris Scripturis reverentia, quantam certè nullis aliis libris ulli unquam homines habuerunt, fecit ut fanctiùs fervarentur & eorum inte. gritati invigilaretur diligentiùs.

Quapropter etiamfi concedamus Hæreticos falfatores pro libidine exemplaria fua adulteraffe: tamen non iis facile fuit has depravationes in Catholicorum libros inducere. Major erat Catholicorum erga libros divinos reverentia, quàm ut fcelus iftud prudentes volentefque permitterent. Quod fi infciis Catholicis, aliquot ipforum exemplaria corrumpere perfidi homines

attentaffent: fraudem fuam diù celare non ■ Ibid. num. 24. pag. 199.

a

a

potuiffent, propter earumdem Scripturarum celebritatem, notitiam & lectionem affiduam. Hæreticos ergo, qui Sacros codices falfare conati funt, iifdem poffumus compellare verbis, quibus Judæorum magiftros à fancto Juftino compellatos fuiffe fuperiùs vidimus: Non decet, inquit, vos vaticinia ipfa aufu temerario vel adulterare, vel perperam exponere; nam vobis ipfis tantùm injuriam facietis, Deo autem nihil nocebitis. Judæorum enim atque Hæreticorum perfidia, nec Deo, nec Ecclefiæ Catholica integritati obeffe poteft : ipfis verò Judæis atque Hæreticis magnam infamiæ notam inurit.

Sacrorum Librorum codices, quos legit Ecclefia, dici non poffe ab Hæreticis depravatos.

P

Ræcipua caufa, cur nemini liceat dubiam habere finceram librorum divinorum, qui in Ecclefia Catholica leguntur integritatem, ipfius Ecclefiæ definientis auctoritas. Si quis enim libros ipfos integros, cum omnibus fuis partibus, prout in Ecclefia Catholica legi confueverunt, & in veteri

a Parte 1. cap. 3. pag. 41.

a

vulgata Latina editione habentur, pro Sacris &Canonicis non fufceperit: anathema fit. Ita fancitum eft in facro-fancta Synodo Tridentina. Quo in Canone anathemate feriuntur, non folùm antiquiores & recentiores Hæretici, qui nonnullos, feu veteris, feu novi Teftamenti libros integros rejiciebant: fed etiam illi omnes, qui aliquam eorumdem librorum partem, quæ in vulgata editione extet, pro Sacra & Canonica fufcipere detrectarent. Et quia plures Concilii Tridentini tempore Latinæ editiones circumferebantur, inter quas non parva intercedebat diverfitas: ne quis effet rixis & contentionibus locus, ne-ve Catholici in partes fcinderentur incerti, de hac ipfa vulgata editione Latina pronunciavit fan&ta Synodus, libros integros cum omnibus fuis partibus, prout in illa veteri vulgata Latina editione habentur, pro Sacris & Canonicis effe fufcipiendos. Quâ quidem fanctione nihil detractum eft de auctoritate, quam Hebraïca & Græca Biblia anteà habuere: fed nihil etiam huic additum. Contrà verò vulgatæ editioni Latinæ magnum auctoritatis pondus acceffit: neque jam licet ullam ejus partem, faltem in iis quæ ad fidem vel mores fpectant, aut corruptam dicere, aut fufpectam habere falsi.

• Seff. 4.

Quæ cum ita fint, non poffum non mirari, quòd inter Scriptores Catholicos quidam reperiantur, qui fufpectum facere adhuc audeant celebrem illum Joannis verfum: Tres funt qui teftimonium dant in cœlo: Pater, Verbum, & Spiritus fanitus: & bi tres unum funt. Nam certè locus ille legi confuevit ab Ecclefia Catholica in Bibliis & habetur in veteri vulgatâ editione Latina. Atqui anathema dictum eft ei, qui libros Sacros integros cum omnibus fuis partibus, prout in Ecclefia Catholica legi confueverunt, & in veteri vulgata Latina editione habentur, pro Sacris &Canonicis non fufceperit. Videant ergo, quâ ratione anathema illud fugere poffint, qui nobiliffimam primæ Joannis Epiftolæ partem è facro Canone

erafam volunt.

Efto, defit in pluribus manufcriptis codicibus: at cùm legatur nunc in Bibliis ferè omnibus, certum eft hunc locum repertum effe in illis faltem manufcriptis exemplaribus, unde Biblia primùm edita funt. Et verò constat etiamnum fupereffe in quibufdam antiquioribus. Neque ullâ ratione tolerari poteft, quòd quidam volunt, verba ista, à margine, ubi primitus, interpretationis ergo, fcripta fuerant, in contextum poftea à temerariis Librariis tranf. 1. Joan. 5. 7.

Hift. crit. du N. Teft. c. 18.

lata fuiffe. Dicendum potiùs verba, quæ in ipfo contextu fuerant, poftmodùm omiffa effe imperitorum Amanuenfium ofcitantiâ, qui cùm fcripfiffent has primas septimi verficuli voces tres funt qui teftimonium dant, oculorum lapfu, ut fit, reliquam verficuli partem prætergreffi, tranfilierunt ad verfum proximè fequentem, ubi eædem voces recurrebant. Frequentiffimè enim inter fcribendum excidit iftud mendi genus, præfertim cum duo verfus & periodi iif dem inchoantur & terminantur vocibus. Atque iftud ex eo confirmatur, quod ifte Joannis verfus, etfi non adeo frequenter laudatur à Patribus, tamen laudatur ab aliquibus, nempe à Cypriano femel & iterum; bis etiam ab auctore librorum ↳ de Trinitate qui habentur inter opera • Athanafii; à Victored Vitenfi; à Fulgentio : atque apud Hieronymum ab auctore Prologi in feptem Epiftolas Canonicas : qui auctor conqueritur ab infidelibus translatoribus omiffum effe hoc teftimonium, in quo maximè & fides Catholica roboratur, & Patris & Filii&Spiritus fanéti una divinitatis fubftantia comprobatur.

a

b