manifeftè fignificat fe in id propendere, ut exiftimet interpolatum fuiffe à Judæis. Quippe diverfitatis, quæ inter Deuteronomii textum & verba Apoftoli intercedit, rationem difquirens & examinans, fic loquitur : » Scire non poffum quare Apofto» lus in eo quod fcriptum eft, maledictus à » Deo eft qui pendet in ligno, vel fubftraxerit aliquid, vel addiderit. Si enim femel au" ctoritatem feptuaginta Interpretum fequebatur, debuit, ficut ab illis editum eft, & » Dei nomen adjungere : fi verò ut Hebræus » ex Hebræis, id quod in fua lingua legerat, putabat effe veriffimum, nec omnis, nec in ligno, quæ in Hebræo non habentur, affu" mere. Ex quo mihi videtur, aut veteres » Hebræorum libros aliter habuiffe, quam » nunc habent: aut Apoftolum, ut antè jam dixi, fenfum Scripturarum pofuiffe, non » verba: aut quod magis eft æftimandum, inquit, poft Paffionem Chrifti & in Hebræis & " in noftris Codicibus, ab aliquo nomen Dei appofitum, ut infamiam nobis inureret, qui in » Chriftum maledictum à Deo credimus ». Mox ea verba addit, ex quibus manifeftum redditur, ita planè fibi fuiffe perfuafum. Audaci itaque pede, inquit, ad hoc procedo certamen, ut ad libros provocem, nullo loco fcrip " tum, à Deo quemquam effe maledictum; & ubicumque maledictio ponitur, nunquam Dei nomen adjunctum. a 66 Paulò fuperius autem idem fanctus Doctor fic fuerat locutus, cùm hæc citaffet Pauli verba, fcriptum eft enim: Maledictus omnis qui non permanferit in omnibus quæ fcripta funt in libro legis ut faciat ea. » Inveni in « Deuteronomio, inquit Hieronymus, hoc « ipfum apud feptuaginta Interpretes ita pofitum, maledictus omnis homo, qui non per- « manferit in omnibus fermonibus legis hajus, ut « faciat illos..... Incertum habetur, utrum « feptuaginta Interpretes addiderint, omnis « homo & in omnibus, an in veteri Hebraico " ita fuerit, & poftea à Judæis deletum fit. « In hanc autem me fufpicionem illa res fti- « mulat, quod verbum omnis & in omnibus, « quafi fenfui fuo neceffarium, ad proban- « dum illud, quod quicumque fub operibus legis funt, fub maledicto fint, Apoftolus vir « Hebrææ peritiæ, & in lege doctiffimus nun- « quam protuliffet, nifi in Hebræis volumi- « nibus haberetur. Quam ob caufam Sama- « ratinorum Hebræa volumina relegens in- « veni CHOL, quod interpretatur omnis « five omnibus, fcriptum effe, & cum fepruaginta Interpretibus concordare. Fruftra « * ad Gal. 3. 10. ibid. p. 256. Deut. 27. 26. dad Gal. 3. 10. 7 igitur illud tulerunt Judæi, ne viderentur "effe fub maledicto, fi non poffent omnia » complere quæ fcripta funt. Porro hæc duo Deuteronomii loca quan quam fanctiffimus Doctor fufpicatus eft à Judæis immutata in Hebraïcis voluminibus, non aufus eft tamen in editione fua Latina fic reftituere, ut fcripta olim fuiffe ipfe conjiciebat. Intelligebat nimirum ei qui facros Libros interpretatur, non effe licitum quicquam immutare ex fola fufpicione, ex mera conjectura, quamvis ifta fufpicio & conjectura probabili ratione niti videatur. Ex his quæ hactenus retulimus, colligitur faltem fanctorum Hieronymi & Auguftini judicio liberum effe cuilibet Catholico perfidis Judæis exprobare, quod Chriftianæ Religionis odio varia Sacræ Scripturæ loca eraferint vel falfaverint. Quod uterque fanctus Doctor cenfuit, poffe id crimen Judæis objici fine Catholicorum offenfione, plures Catholici Doctores poftea fecerunt. Atque ex iis triginta laudat D. Pezron in Libro cui titulus est, Antiquitas temporum propugnata : ubi etiam multa Scripturæ loca profert, quæ à Judæis falfata effe contendit. Cujus opinionem etfi amplectendam non putem, nolim tamen notare cenfurâ. Porrò fi licet abf que ulla Pyrrhonifmi fufpicione Judæos crimine falfi accufare: cur nefas fit hanc ipfam accufationem veteribus Hæreticis intendere ? CAPUT III. Græcam feptuaginta Seniorum Interpretationem confultò & malitiosè à Judæis falfatam fuiffe. E Tiamfi concedatur ipfum Hebraïcum fontem fanctè femper ac religiosè confervatum fuiffe à Judæis, non idcirco iidem dicendi funt, perfidas manus abstinuiffe à Græca feptuaginta Seniorum interpretatione : five illam jam cœpiffent parvi facere, quia animadverterant in pluribus ab Hebraïco textu difcrepare : five odio haberent propter auctoritatem, quam in Ecclefiis Chriftianorum obtinuerat. Ac primo conftat ne ipfos quidem Judæos inficiatos fuiffe difcrepantiam, quæ nec una, nec levis inter Hebraïcum fontem & feptuaginta Seniores intercedit. Imo & Chriftianis idcirco per derifionem exprobrabant, quod corruptos rivulos fectarentur, puriffimum fontem negligerent. Atque hæc ipfa caufa eft, quæ Hieronymum induxit, ut linguam Hebraicam ad difceret. Scit Chriftus, inquit a fanctiffimus Doctor, me ob hoc in peregrina linguæ eruditione defudaffe, ne Judæi de falfitate Scripturarum Ecclefiis ejus diutius infultarent. Jam verò unde ortum habuerit illa diverfitas quæ inter Hebraïcum fontem & Græcam feptuaginta Seniorum interpretationem reperitur, non una est Veterum fententia. Judæi, eodem Hieronymo tefte, hanc " in ipfos Interpretes refundunt, « & pru"denti factum dicunt effe confilio, ne Pto» lemæus unius Dei cultor etiam apud He. » bræos duplicem divinitatem deprehende"ret. Quod maxime idcirco faciebant, quia " in Platonis dogma cadere videbatur. » Quam Judæorum opinionem Hieronymus ipfe calculo fuo comprobat, non modò ubi ait conjicere fe, noluiffe tunc temporis feptuaginta Interpretes fidei fuæ facramenta perfpicue Ethnicis proderes ne fanctum canibus & margaritas porcis darent: fed etiam non femel alibi. Nam & in Præfatione in librum Hebraicarum quæftionum adfeveranter pronuntiat, illos Ptolemæo Regi Alexandrie myftica quæque in Scripturis Sacris prodere noluiffe: maxime ea quæ Chrifti adventum pol Hierony. Edit. nov. tom. b Tom. 1. Edit. novæ Pro- c Tom. 4 Edit, novæ part. 2. Apol. adv. Ruf. lib. 2. pag. 431. Tom. 2. pag. 106. |