Сс cumque & propter generis nobilitatem & eloquentiam apud omnes de co magna effet opinio, etiam ab ipfo rege timebatur: quare ut creditur fubornatis quibufdam ut ipfum crimine læfę majeftatis accufarent, dixerunt quod ipfe proditâ civitate Romanâ Anaftafium principem in Italiam evocaverat, « ut rempublicam de manu Theodorici liberaret quamobrem fumptâ occafione ipfum cum quibufdam aliis Romanis nobilibus apud Papiam exilio relegavit, ubi in carcere pofitus librum de philofophie confolatione fcripfit: ubi demum ab eo interficitur. Et capite 15. citans Sigebertum. » Eo tempore, inquit, Symmachus patricius rempublicam Romanam illuftravit, & cum eo gener ejus Boëtius vir confularis, confpicuus in utrâque linguâ, eruditione omnium artium liberalium, quas pænè omnes è Gręco in Latinum tranftulit eloquium. I I I. cr сс 66 « сс сс Jacobus Philippus Bergomenfis Ordinis Eremitarum S. Auguftini in fupplem. Chronic. ad ann. Chrifti soo. » Boëtius, inquit, Anitius Manilius Severinus, Chriftianiffimus vir, & confulari dignitate infignitus, poëtaque ac philofophus celeberrimus, Symmachique patricii gener iifdem temporibus Rome clariffimus fuit. Hunc quidam Manilium vocant, eo « quod à Manilio Torquato originem duxifle tradant. Qui cùm verè Catholicus effet, nec Arianis etiam perfepe rogatus obtemperate vellet, & ipfe à Theoderico rege fub velamento afectate libertatis poft focerum fuum Ticini exulare jubetur, & poftmodum inftigantibus hæreticis perpetuo carceri damnatur: in quâ quidem calamitate conftitutus, ad recreandum animum fuum, cùm in mathematicis doctiffimus eflet, Chiterinum è nervo primus excogitavit & excidit, quod quidem modernis temporibus, muficis celebre inftrumentum habetur. Ibidem quoque conftitutus ad multorum utilitatem præclariffima atque innumerabilia quafi edidit opufcula & quæ ad ma. nus devenere hæc ipfa funt. Et poftea: Hunc denique virum optimum & fanctum Theodoricus rex cùm in fententiam fuam omnino flecti non poffet, Arianorum rabie concitatus, poft longum carceris fqualorem, imperante Juftino feniore Augufto, anno fcilicet Domini noftri 520. apud Papiam pro catholicâ fide occidi juffit: cujus corpus ibidem in Divi Auguftini templo adhuc habetur conditum. Et funt qui dicant eum in Catalogo Sanctorum eam ob rem fuiffe relatum, & Sanctum Severinum vocitatum. I V. Hermolaüs Barbarus, Patricius Venetus, Archiepifcopus & Patriarcha Aquilegienfis, in fuâ præfatione quam habuit, cùm fibros Ariftotelis domi cæpit prælegere. Qui, inquit, putant, hunc aditum patere nemini, qui Scholas illas philofophiæ numquam intraverit, in magno verfantur errore: quandoquidem tales Scholas nec Marcus Varro, nec Brutus, nec Plancius, nec Chalcidius, nec Boëtius ingreffi: non Alexander, non Themiftius, non Porphyrius, non Jamblichus, non Simplicius, philofophi tamen eminentiffimi, & Ariftotelis interpretes juratiffimi fuere. V. Angelus Politianus, qui excellens cùm poëta tum orator, multa tam Græcè quàm Latinè edidit opera, in fuis Mifcellaneis cap. 1. de Boëtio fic cap. ij loquitur. » Quis Boëtio vel in Dialecticis acutior? vel fubtilior in Ma. » thematicis ? vel in Philofophiâ locupletior? vel in Theologiâ fublimior? » Quem tanti juniores etiam Philofophi longè (arbitror) omnium perfpica» cillimi fecerunt, ut Aquinatem Thomam, divum hominem, Magnumque » illum Thomæ præceptorem ( Deus bone, quos viros!) habere meruerit enarratores: nimirum in his, inquit Vallinus, quæ S. Thomas in Boëtii libros de Trinitate & de Hebdomadibus fcripfit; quòd commentaria in libros Boëtii de confolatione Philofophiæ, quæ vulgo Sancto Thomæ tribuuntur, hujus fanctiffimi doctoris non fint. " DECIMVM-SEXTV M nimirum SECVLVM; Ab anno 1500. ad an. 1600. OANNES Tritenhemius Abbas Spanheimenfis in Catalogo Scriptorum Ecclefiafticorum. » Boëtius, inquit, Manlius Severinus, Conful ordi» narius Romæ, Philofophus, Orator, & Poëta infignis, in divinis fcriptu» ris doctus, & in fæcularibus literis omnium fuo tempore eruditiffimus, ge»ner Symmachi patricii fuit. Vir græco & latino copiofiffimè imbutus eloquio, quippe qui multa volumina tam Ariftotelis quàm aliorum Philofo"phorum de Atticâ linguâ tranftulerit in Latinam : ingenio fubtilis, fenfu »promptus, atque Catholicus; fermone nec Tullio inferior, quem Sancti » Benedicti conftat amicitiam habuifle, & in monte Caffino cum Tertullio » Placidi monachi patre fenatore in ejus mensâ comedifle. Scripfit multa præclara volumina, de quibus ego repperi fubjecta, " دو " Ad Symmachum Socerum fuum Romanæ urbis patricium de fanctâ Tri» nitate lib. 1. incipit: Investigatam diutiff. &c. De Unitate Trinitatis lib. 1. incipit: Quero an Pater & Filius, &c. De fide ad Joan. Diaconum lib. 1. Chriftianam fidem novi. De Unitate & Uno lib. 1. Vnitas eft qua, &c. De Eifagogis Porphyrii lib. 2. Hiemantis anni temp. » Sophi. Multa veteres Philo In Topica Ciceronis lib. 6. Exhortatione tua, &c. De Arithmetica lib. 2. Inter omnes prifca. De Mufica lib. 5. Omnium quidem perceptio. De Philofophicâ confolatione lib. 5. Carmina qui quondam. In Geometricam Euclidis lib.3. Qui vero, mi Patriti. De difciplinâ Scholarium, ut aliqui volunt, lib. 1. Vestra, Indignus eft « ille liber, qui tanto viro tribuatur, nec etiam docti hunc Boëtio tribuunt. De locis Rhetoricis lib. 1. De prædicatione poteftatis lib. 1. Epiftolarum ad diverfos lib. 1. сс сс Alia quoque nonnulla fcripfiffe dicitur: fed ad notitiam meam non venerunt. « Moritur eodem anno, quo Symmachus Patricius, & Joannes Papa fub Ana- « ftafio Imperatore, juffu Theodorici Regis ad Ravennam poft diuturnum exi- « lium in carcere jugulatus, Anno Domini DXXIV. Indict. 2. & fub nomine Se- « verini Catalogo Sanctorum infertus dicitur.. I I. Сс Julius Cæfar Scaliger, vir in republicâ literariâ celeberrimus, Boëtium fæpiffime laudat: ut in Hypercritico » Boëtij Severini, inquit, ingenium, erudi- « tio, ars, fapientia facilè provocat omnes auctores, five illi Græci fint, five « Latini. Sæculi barbarie ejus Oratio foluta deterior invenitur: at qua libuit ludere in poëfi, divina fanè funt, nihil illis cultius, nihil gravius: neque den- « fitas fententiarum venerem, neque acumen abftulit candorem. Equidem cen- « feo paucos cum illo comparari poffe. Valla docet illum Latinè loqui; at Val- « lam Boëtius bene fapere. Hinc idem Scaliger de eodem Boëtio canit, in « Divis. Divina enumeres ingentia femina mentis: Dotibus accedant Curia, lingua, lares. Haut fatis est: adpone polum, pars esse Boëtî Caperit: at nondum munera tota capis. III. 20 k Lilius Gregorius Gyraldus etiam inter doctos noffimus Boëtium pariter fummis laudibus extollit, de Poëtar. Hiftor. Dial. 5. Sed, inquit, hujus ætatis alios adferamus, quos inter Boëtius Anicius Manlius Severinus, Roma « nus Patricius & exconful, qui à noftris plerifque in Martyrum Catalogo ad- « fcribitur. Hic cum Symmacho & ipfo Patricio, Boëtij, ut plerique omnes « tradunt, focero à Theodorico Gothorum Rege primam Ticinum relegati, dein- « de necati funt, quod in libertatem populum Romanum viderentur velle vin- « dicare. Fuit Boëtius, ut fcitis, in omni difciplinâ egregiè doctus, quod vobis « liquidò ex ejus monumentis conftare poteft. Sed quod ad præfentem mate- « riam attinet, in pangendis verfibus mirâ ufus eft facilitate. De illo plura colli- « gere, fupervacaneum, quando ejus volumina nota funt omnibus. Ejus certè « ingenium ad eas artes, quæ fupra literas funt, mirum in modum celebratur ab ejus occifore Theodorico Rege. I V. Magdeburgenfes Centuria 6. cap. 10. de Epifcopis & doctoribus. » Boë- « tius, inquiunt, Anius, Manilius, Severinus, Patricius & Conful, vir Græcè & Latinè doctiffimus fuit, & multos in philofophiâ aliifque difciplinis, tum « folutâ tum ligatâ oratione confcriptos libros pofteris reliquit. V. Juftus Lipfius, qui cùm ob eximiam fuam doctrinam, tum maximè ob in genuum animi candorem doctis pariter ac probis omnibus colitur, non folùm laudat Boëtium in civili fuâ doctrinâ aliifque fuis operibus, fed fcribens ad Janum Bernartium cognatum fuum, de confolatione ab hóc illuftratâ & emendatâ, hos protulit Phaleucos; En Boëtius ille, qui fophorum In primis fophus effe gloriatur: Qui doctum nimis, & fatis difertum Non audire, fed effe, concupifcis. nimirum SECVLV M; Ab anno 1600. ad hanc noftram ætatem 1779. NFINITIOR fim, fi quæ hôc noftro fæculo in laudem Boëtii dicta funt, I hæc omnia recenfendo enumerate velim; nullus enim eft aut historiogra phus, aut theologus, qui de illuftriffimo illo auctore non fuerit ornate & honorificè locutus. Confule fi placet Baronium annal. Ecclefiaft. tom. 7. ad an. 522. D. Petrum à fancto Romualdo in thefauro Chronologico tom. 2. ad an. 510. aliofque omnes hiftoriographos: vide reverendum Patrem Cauffinum in libro quem infcripfit la Cour Sainte, ubi proponendo ideam viri quem vocat homme d' Eftat, pluribus agit de nobilitate, de doctrinâ, de confilijs, de morte Boëtii. Lege etiam fi lubet Gerardum Joannem Voffium de poëtis latinis cap. 5. " Quibus, inquit, temporibus in Oriente "Zeno pofteaque Anaftafius, in Italiâ Odoacer, & exinde Theodericus rexit, claruit Anitius Manlius Boëtius Severinus, vir Latinè & Græcè dotif"fimus, in omni difciplinarum genere excellens quóque Roma à Varronis tem"poribus non habuerit undecumque doctiorem. Quantum idem carmine vafuerit, oftendunt libri quinque de confolatione philofophiæ, quos exul Ticini fcripfit. Omnino nihil in poëfi venuftius habuit illud ævum, vel etiam quod proximè anteceffit. دو IDEA LIBRORUM BOETII DE CONSOLATIONE PHILOSOPHIE. PUS hoc, mole parvum, doctrinâ maximum, est series argumentorum naturali lumine cognitorum, quibus mens humana adverfis cafibus fufcitata, ad primam caufam ultimumque finem attentione fic erigitur, ut hæc exutis præjudiciis veritati affequendæ virtutique colenda aptior efficiatur. Propterea hoc opus infcribitur Confolatio Philofophiæ, diftribuiturque in tres partes, quarum prima complectitur afflictionem Boëtij; fecunda con-1 folationem Philofophiæ; tertia contraria, quæ illius confolationis vim minuere videntur, argumenta cum refponfionibus. AFFLICTIO b BOETII. Oerius fuarum miferiarum aut confcius, fic impatiens, contrarias undique exquirit cogitationes, quibus mæror poffit fi non fugari, faltem minui: hinc animum convertit ad præfides carminum mufas fibi quondam familiares: fed harum remedia, ceu nova triftitiæ irritamenta, excipit fugatque cogitatio philofophica; cujus ope Boëtius animadvertit, fe in fummâ rerum omnium, non ignoratione modo, fed etiam dinertià verfari. Tum aucto fenfim Philofophiæ lumine, recognofcit primum quidem ipfam Philofophiam; deinde cùm antiquos, tum recentiores philofophos fimilibus miferiis impugnatos quidem, fed non expugnatos: ita ut tamen veteri præjudicio ductus, non defiftat cum Philofophiâ h de fuo exfilio conqueri, caufatus folum hominem videri divinis legibus folutum, & præpoftero veluti ordine pœnas præmiaque accipere. CONSOLATIO PHILOSOPHIE. POST Primò, inquit, qui fefe commifit arbitrio dominæ, quam novit tam inconftantem, quàm allicientem, & mali non rariùs, quàm boni parentem, is cum eâ non debet conqueri de malo fibi illato, præfertim fi plus boni, quàm mali ab câdem acceperit: dominus enim & domina abfque ullâ |