ritatis car

1017.

ARTICULUS PRIMUS, De Hareticis à quibus impugnata & negata fuir prafentia realis Chrifti in Euchariftia.

INter illos Hæreticos alii indirectè & ex confequenti tantùm, alii directè & apertâ fronte realem in Euchariftiâ præfentiam impugnarunt. Simoniani, Inter primos recenfendi funt ii omnes qui negaManichæi,runt veritatem carnis Chrifti. Tales fuêre Simoaliique ve niani, Menandriani, Manichæi &c. Illos indigi, nis Chrifti tat fanctus Ignatius in fuâ ad Smyrnenfes Epiftolâ, boftes. Ab Euchariftia, inquit, & Oratione abstinent, eo Edit. Corel, quòd non confiteantur Euchariftiam carnem effe Sal1. 874. C. vatoris noftri Jefu Chrifti,que pro peccatis noftris paf fa eft, quam Pater benignitate fuâ fufcitavit. Conc. Au- lis accenfendi funt nonnulli Manichæi, qui ex relian, an. Bulgariâ in Gallias décimo fæculo labente irrepferant; quique ducibus Lifoio & Heriberto, duobus T. 9. Conc, Clericis Aurelianenfibus, dixerunt, non effe Sacrap. 839. E. mentum corporis & fanguinis Chrifti in confecratione Sacerdotis, Ita referunt Acta Concilii Aurelianenfis. anni 1017. à quo damnati illi & profcripti fuêre. Illos autem Hæreticos è fectâ Manichæorum fuiffe, non verò, ut nonnullis recentioribus placet, Berengarii difcipulos, colligi, certò poteft ex aliis eorumdem placitis quæ ibidem referuntur, & Manichæifmum apertè redolent, qualia funt ista, Chriftum de Virgine Maria natum non fuiffe, neque pro bominibus paffum, nec verè in fepulchro pofitum, nec à mortuis furrexiffe. Hi funt in Galliis noftris Calviniftarum anteceffores: tales profectò parentes eis non invidemus.

Lapfus Ba- Neque perfuadere cuiquam cordato viro poterit nagii,

unquam Banagius Evangelii Pfeudo administer, in Opere quod fcripfit contra Hiftoriam Variationum ab Illuftriffimo Meldenfium Epifcopo adornatam, Tom. 1. pag. 107. Concilium illud Aurelianenfe multa & falfa, & planè contradictoria illis Sectariis impofuiffe. Quibus enim habenda potius fides, quàm & iis qui ex profeffo Sectariorum dogmata expendunt, ac damnant ; & ipfilmet Sectariis, qui errores fuos apertè declarant ac profitentur? Anno 10 25.in Synodo Atrebatenfi, præfide Ge- Gundul tardo Cameracenfi fimul & Atrebatenfi Epifcopo, damnati funt Sectarii Gundúlfiani à Gundulfo Italo fic dici. Refpuebant illi Baptifmum & Sacramentum altaris. Extant hujus Synodi Acta Tomo 3. Spicilegii.

Inter illos verò qui directè fidem præfentiæ realis aggreffi funt

fiani.

Primus occurrit Joannes Scotus Herigena, qui Joan. Sco obiiffe creditur an. 884. Scripfit ille Librum de tus Herigena dictus, Euchariftiâ, qui amplius non extat ; in eo docuit, id eft Hireferente Hincmaro L. de Prædeft. cap. 31. Sacra- bernus.Himenta altaris non effe verum corpus & verum fangui- bernia eBem Domini, fed tantùm memoriam veri corporis & nim patrio fanguinis ; feu, ut ait Afcelinus Monachus in fuâ nomine diad Berengarium Epiftolâ, Sacramenta fpecie tan- feu Eşi, tum geri, non rei veritate. Adversùs hunc Librum Adrevaldus Floriacenfis Ordinis Benedictini Mo. pachus, veterum Patrum fententias collegit. Extat, ea collectio Tom. 12. Specilegii pag. 30.

Joannes Cellotius Societatis Jefu, in Opufculis quæ excudi curavit in Appendice Hifto. riz Gottefchalchi, in notis ad Opufculum octavum fecione 4. fatetur quidem erraffe Scotum illum circa Euchariftiam, fed ait incertum planè effe

citur Erin

Bereng

rius.

quodnam fuerit erroris illius caput. Pluribus in
Conciliis damnatus fuit Liber Joannis Scoti: in
Vercellenti an. 105o. tefte Lantfranco,Lib de cor-
pore & fanguine Domini cap. 4. in Parifienfi circa
idem tempus,
tefte Durando Troarnenfi Abbate,
Lib. de corpore & fanguine Domini; in Romano
an. 1059. ubi propriâ manu Berengarius flammis
ultricibus Librum comburere coa&tus eft quem im.
penfiùs laudaverat.

Sæcula undecimo Berengarius Turonenfis, & Ecclefiæ Andegavenfis Archidiaconus, haustum ex Libro Joannis Scoti venenum fparfit apertiùs, aç latiùs diffudit, unde tanquam primus Sacramentariorum parens vulgò traducitur. Multa de ejus moribus, ingenio, vitæ inftituto, pœnitentiâ, narrant authores coetanei, quorum Opera extant Tom. 18. Bibliotheca Patrum Edit. Lugd. à quibus recenfendis hic abftinebimus, ne plus quàm par fit, excrefcat hic Tractatus. Obfervo tantùm in co fuiffe Berengarii errorem, quòd diceret, Euchariftiam non effe verum ac fubftantiale corpus Chrifti, fed ejus dumtaxat figuram & imaginem. Ita colligimus ex tertiâ fidei formulâ, cui in Synodo Romanâ an. 1079. fubfcripfit ipfe Berengarius, ex Deoduino Leodienfi Epifcopo in Epiftolâ ad Henricum I. Galliarum Regem; Durando Troarnenfi, Lib. de corpore & fanguine Domini,& aliis: unde non tantùm tranfubftantiationem negavit Berengarius, fed & præfentiam realem. Nonnulli Bibliot. quidem fubtiliores ejus difcipuli, referente Guit To. 1 pag mundo L. 1. admifsâ præfentiâ reali, tranfubftan441. H. tiationem negarunt tantùm, afferentes Chriftum latenter in pane contineri, & in eo impanari Idem refert Algerus in prologo Librorum de Sacramento, corporis & fanguinis Domini.

Damnatus fuit Berengarius multis in Conciliis: Damnatio in Romano, an. 1050. vel 1053. Brionenfi ejus-Berengarii, dem anni; Vercellenfi, Parifienfi, Turonenfi an. 1055. Romano 1059. Rothomagenfi an. 1073. Pictavienfi an. 1075. duplici Romano fub Gregorio VII. an. 1078. & 1079. ubi fubfcripfit Formula fidei quæ ab his verbis incipit, Ego Berengarius &c.

Ejuratâ hærefi ac poenitentiâ actâ, in pace Ec defie quievit Berengarius anno Domini 1088. Philippi primi Francorum Regis an. 28. Urbani Papæ an. 4. Ita colligitur ex codice manuscripto Ecclefiæ fan&ti Martini Turonenfis.

Adversùs illum adhuc viventem ftylum exacuê- Impugna re Adelmannus, ejus olim fub Fulberto condifcitores Be. pulus, Brixienfis poftea Epifcopus; Hugo Epifco-rengarii, pus Lingonenfis 3 Lantfrancus Prior Canobii Bec cenfis, deinde Cadomenfis Abbas, & Cantuarienfis demum Archiepifcopus; Durandus AbbasTroarnenfis in Neuftriâ; Guitmundus,ex Monacho Abbatiz Crucis fancti Leufredi in Normanniâ, Aver fanus in Italiâ Epifcopus; Deoduinus Leodienfis Epifcopus. Illorum omnium lucubrationes habes Tom. 18. Biblioth. Patrum Edit. Lugd. Poft illos, & annis circiter 40. ab obitu Berengarii, in ean dem hærefim fcripfit Algerus,ex Leodienfis Ecclefiz Scholaftico, monachus Cluniacenfis Ordinis Benedictini. Extat ejus opus Tom. 21. ejufdem Bibliothecæ. Quidam quoque anonymus, quem publici juris fecit Pater Chiflerius Societatis Jefu, fcripfit de multiplici damnatione Berengarii. Extat ejus Opus Tom. 18. citata Bibliothecæ.

Sæculo undecimo & duodecimo Petrus de Bruis, Petrobru à quo dicti funt Petrobrufiani, & Henricus ejus fiani.

difcipulus, à quo dicti Henriciani, negarunt non tantum veritatem corporis & fanguinis Christi in Sacramento Euchariftiæ, fed & Sacramentum iftud nihil effe, nec Deo offerri debere contenderunt. Ita teftatur auctor coetaneus Petrus Cluniacenfis, in Epiftolâ ad Archiepifcopum Ebrodunenfem aliofque Præfules.

Albigenfes, In eundem errorem lapfi funt Albigenfes & To• lofani, à locis in quibus hærefeos virus diffemina bant ita nuncupati. Illos autem è fectâ Manichæo rum fuiffe, non obfcurè colligitur ex Concilio Au relianenfi jam citato anno 10 17. Illorum Hiftoriam compendio redactam kege apud Illuftriffimum Meldenfium Epifcopum Tom. 2. Hiftoriæ variationum &c. à pag. 161. ad pag. 212.

dius,

Lutherus.

Ibidem oftendit Illuftriffimus Auctor, Valdenfes præfentiam realem corporis Chrifti in Eucharistiâ admififfe; ac in eo potiffimùm illos peccaffe, quòd affirmarent non poffe à malo Sacerdote confecrari corpus Chrifti, poffe verò à Laïco, fi vir probus fuerit.

Carlofta Anno 1525. aut 1524. Carloftadius Archidiaconus Witembergenfis, Librum edidit contra Ecclefia fidem de præfentiâ reali Chrifti in Eucharistiâ, quo in capite à fuo præceptore Luthero receffit: is enim in Epiftolâ ad Argentinenfes, fatetur quidem fe diu multùmque animo volviffe, quâ viâ poffet fidem hanc convellere; atque fe plurimùm ei debiturum pollicetur, qui viam hanc aperiret: nihilominus tamen perfpicuitate verborum Chrifti fe fuperatum ingenuè agnofcit, ac compulfum fateri, verè & realiter corpus Chrifti præfens effe in Eucharistiâ quamquam fimul cum panis & vini substantiâ, in quo fpecialis ejus error verfabatur.

J