Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Vos quoque, formicae, subiectis parcite granis!
Post messem praedae copia maior erit.

25 Interea crescat scabrae robiginis expers
Nec vitio caeli palleat aegra seges;
Et neque deficiat macie neque pinguior aequo
Divitiis pereat luxuriosa suis;

30

Et careant loliis oculos vitiantibus agri,

Nec sterilis culto surgat avena solo!
Triticeos fetus passuraque farra bis ignem

Hordeaque ingenti faenore reddat ager!
Haec ego pro vobis; haec vos optate, coloni!
Efficiatque ratas utraque diva preces!

53. Reichtum über alles!

1. Dämon Gold.

(Am. III, 8, 1.)

1 Et quisquam ingenuas etiamnunc suspicit artes Aut tenerum dotes carmen habere putat?

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

53. Habsucht und Geldgier und in Zusammenhang damit unglaublicher Luxuз und Verschwendung einerseits, schmähliche Bestechlichkeit, Erbschleicherei und Erpressung anderseits zerrütteten im letzten Jahrhundert vor Chr. Geb. in erschreckender Weise das ganze öffentliche und Privatleben in Rom. Bekannt ist der verächtliche Ausspruch des Jugurtha:,, urbem venalem (esse) et mature perituram, si emptorem invenerit!" O cives, cives, quaerenda pecunia primum est, Virtus post nummos!" bezeichnet Horaz mit Bitterkeit als den Wahlspruch von Jung und Alt, und trauernd sagt Livius in Hinblick auf sein Vaterland:,,luxuria et avaritia omnia magna imperia everterunt".

53, 1. Vgl. Met. I, 89 ff.

[ocr errors]

1. ingenuas] So heifsen Wissen

10

Ingenium quondam fuerat pretiosius auro,

Sed nunc barbaria est grandis habere nihil. 5 At cum regna senex caeli Saturnus haberet,

Omne lucrum tenebris alta premebat humus,
Aeraque et argentum cumque auro pondera ferri
Manibus admorat, nullaque massa fuit;
At meliora dabat: curvo sine vomere fruges

Pomaque et in quercu mella reperta cava.
Nec valido quisquam terram scindebat aratro,
Signabat nullo limite mensor humum;
Non freta demisso verrebant eruta remo,
Ultima mortali tum via litus erat.
15 Contra te sollers, hominum natura, fuisti
Et nimium damnis ingeniosa tuis.
Quo tibi turritis incingere moenibus urbes?

20

Quo tibi discordes addere in arma manus?
Quid tibi cum pelago? terra contenta fuisses!
Cur non et caelum, tertia regna, petis?
Eruimus terra solidum pro frugibus aurum ;
Possidet inventas sanguine miles opes.

schaften und Künste als Beschäftigung
der Freien im Gegensatz zu körper-
licher Arbeit, der Beschäftigung der
Sklaven. suspicit] sieht an,,,ach-

[blocks in formation]

2. dotes habere],,s. Lohn

[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

8. Manibus] die Verstorbenen, die Unterwelt, ., die Tiefe". Ähnl. sagt Ov. Met. I, 139:,,quas... Stygiis admoverat umbris, Effodiuntur opes, irritamenta malorum". massa],,Metall".

11. scindebat],, rifs auf". 12. Met. I, 135:,, Communemque prius, ceu lumina solis et auras Cautus humum longo signavit limite mensor".

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

1

5

Curia pauperibus clausa est. Dat census honores;
Inde gravis iudex, inde severus eques.

2. Böse Zeit für den Dichter.

(A. A. III. 405 sqq.)

Cura deum fuerunt olim regumque poetae,
Praemiaque antiqui magna tulere chori,
Sanctaque maiestas et erat venerabile nomen
Vatibus, et largae saepe dabantur opes.
Ennius emeruit Calabris in montibus ortus
Contiguus poni, Scipio magne, tibi.

Nunc hederae sine honore iacent, operataque doctis
Cura vigil Musis nomen inertis habet.

3. Wehe dem Armen!

(Fast. I, 193 sqq.)

1 Vix ego Saturno quemquam regnante videbam, Cuius non animo dulcia lucra forent.

23. Curia] Versammlungshaus des Senats, oft == Senat. 24. census] ,,Vermögen". Zur Zeit Ovids war ein bestimmtes Vermögen erforderlich, um sich um höhere Ämter (honores) bewerben und Mitglied des Senats werden zu können (800 000, später 1200 000 Sestertien = ungefähr 130000 u. 195000 Mark). Für die Ritter wurde durch die lex Roscia ein Vermögen von 400000 Sestertien ( ungefähr 65000 Mark) verlangt. Hierüber beklagt sich auch Horaz bitter: Est animus tibi, sunt mores (geistige u. sittliche Tüchtigkeit) et lingua fidesque, Sed quadringentis sex septem milia desunt, . . . plebs eris".

[ocr errors]

25. Inde] est,, ihm verdankt seine Stellung". iudex] Die iudices sind unseren Geschworenen vergleichbar, nicht unseren Richtern. Zur Zeit Ovids wurden allerdings neben Senatoren und Rittern auch Männer ex infimo censu zu iudices gewählt, doch

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

10

Tempore crevit amor, qui nunc est summus, habendi.
Vix ultra, quo iam progrediatur, habet.

5 Pluris opes nunc sunt quam prisci temporis annis,
Dum populus pauper, dum nova Roma fuit,
Dum casa Martigenam capiebat parva Quirinum,
Et dabat exiguum fluminis ulva torum.
Iuppiter angusta vix totus stabat in aede,

Inque Iovis dextra fictile fulmen erat.
Frondibus ornabant, quae nunc Capitolia gemmis,
Pascebatque suas ipse senator oves;

Nec pudor in stipula placidam cepisse quietem
Et faenum capiti supposuisse suo.

15 Iura dabat populis posito modo praetor aratro,
Et levis argenti lammina crimen erat.

20

At postquam fortuna loci caput extulit huius,
Et tetigit summo vertice Roma deos:
Creverunt et opes et opum furiosa cupido,
Et, cum possideant plurima, plura petunt.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

bat. amor habendi] 4. quo (Adv. loc.) iam progr., habet],, kann noch weiter gehen ".

[blocks in formation]

15. Iura dabat] „Recht sprach“. modo] ,eben". posito]

وو

,, aus der Hand gelegt h.". Vgl. Cic., d. Sen. 16, 56:,,aranti L. Quinctio Cincinnato nuntiatum est, eum dictatorem esse factum". P. Rosc. Am. 18, 50: „, (C.) Atilium (Regulum, nicht zu verwechseln mit dem Feldherrn gegen die Karthager, um 260) ... sua manu spargentem semen, qui missi erant, convenerunt". 16. Wie Livius erzählt, hat der Censor Fabricius im J. 275 v. Chr. den Konsular P. Cornelius Rufinus aus dem Senat entfernt, weil er zehn Pfund verarbeitetes Silber besafs. 17. huius loci],, dieses Landes". 20. Cum] concess.

Quaerere, ut absumant, absumpta requirere certant,
Atque ipsae vitiis sunt alimenta vices.

Sic, quibus intumuit suffusa venter ab unda,

Quo plus sunt potae, plus sitiuntur aquae.
25 In pretio pretium nunc est. Dat census honores,
Census amicitias: pauper ubique iacet.

4. Der Unglückliche hat keinen Freund.
(Ex Pont. II, 3, 7 sqq.)

1 Turpe quidem dictu, sed si modo vera fatemur Vulgus amicitias utilitate probat.

5

10

Cura, quid expediat, prius est quam, quid sit honestum,
Et cum fortuna statque caditque fides.

Nec facile invenias multis in milibus unum,

Virtutem pretium qui putet esse sui,

Ipse decor recte facti, si praemia desint,

Non movet, et gratis paenitet esse probum.
Nil nisi quod prodest, carum est et, detrahe menti
Spem fructus avidae, nemo petendus erit.

[merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]
« AnteriorContinuar »