Imágenes de páginas
PDF
EPUB

M. CCXCIII. quarto nonas novembris intravit frater Wiardus in chorum Vallis Caulium. Ces raifons, ce me femble, détruifent entierement la fauffe tradition de la fondation du Val des le frere Wiard, dont on montre encore le lieu de la retraite proche d'une fontaine. Il faut pourtant avouer que le premier prieur du Val des Choux eft venu de la Chartreufe de Lugny, puifque les anciennes conftitutions le difent pofi

Choux par

tivement.

Nous ne vîmes rien de confiderable dans ce monastere, que les tombeaux de deux enfans, qui font fans inscription. Les religieux nous dirent que c'étoient des enfans des ducs de Bourgogne, quoy que aucun auteur n'en parle Il paroît par les ceremonies de l'enterrement qui font gravées autour du tombeau, que celui qu'il renferme eft une perfonne de confequence, puifque celuy qui fait la ceremonie eft habillé en évêque. Les curieux ne feront pas fâché de les voir reprenter icy.

у

Ecoliers.

Du Val des Choux nous allâmes à l'abbaye d'Auberive; Auberive dont les bâtimens & les jardins font affez beaux, mais l'églife eft peu confiderable. Il y a cependant une chofe affez fingu.. liere: car le Saint Sacrement n'y eft point confervé au grand autel, mais dans un tabernacle ou armoire qui eft dans le fond de l'églife, du côté de l'épître, & qui n'eft fermé que d'une grille de fer; en forte que tout le monde peut voir le S. CiBoire. Nous fumes d'Auberive à l'abbaye de Longuay, & de celle-cy au Val des Ecoliers, qui eft une abbaye de l'ordre de S. Auguftin, à une petite lieuë de Chaumont, où il abbé regulier de la congregation de fainte Geneviève. Cette abbaye qui eft un chef-d'ordre, qui avoit fous foy Val des des dépendances affez confiderables, entr'autres le monaftere de fainte Catherine de Paris, doit fon origine à quatre docteurs de l'univerfité de Paris, qui touchez de l'efprit de Dieu, fe retirerent dans une folitude affreuse du diocese de Langres au commencement du treiziéme fiecle: Leur exemple fit une fi grande impreffion dans l'efprit de l'évêque de Châlon en Champagne, nouvellement élû, qu'avant que d'être facré, il renonça à fa dignité, pour le joindre à eux. Il falloit être auffi animé qu'ils l'étoient de l'efprit de penitence, pour choisir un lieu environné de tous côtez de rochers & de bois, fi étroit qu'il eft impoffible de s'étendre, & qui ne prefente rien d'agreable à ceux qui l'habitent, que la mortification. Auffi n'y de

I. Partie.

P

meurerent ils pas plus de trente ans, & ils furent obligez de s'établir à une demy lieuë de là, dans un lieu qui eft encore fort folitaire, mais qui n'eft pas tout à fait de fagreable. On y transfera les offemens de ceux qui étoient déja morts, fur tout des quatre fondateurs, qui font fous une belle tombe au milieu du chœur, fur laquelle on lit ces Vers:

fon

Gallia nos genuit, docuit Sorbona, recepit
Hofpitio præful, pavit eremus inops.
Jufta pius folvit Chrifto, quem ereximus, ordo,
Offaque jam Vallis noftra Scholaris habet.

L'efprit de fimplicité qui regnoit parmi eux, les obligea de fe contenter de la qualité de prieur, & il n'y a pas deux cens ans que l'envie de fe faire appeller abbez les a pris: Cette maiayant été réunie à la congregation de fainte Genevieve, ces peres ne fe font pas contentez d'y faire refleurir la pieté ; ils ont encore donné une nouvelle forme à l'abbaye, qu'ils ont entierement rebâtie, & rendue une des plus belles, & des plus accomplies de leur congregation. Nous y trouvâmes les premieres conftitutions du monaftere: & comme elles ne font pas fort longues, & qu'elles font fort édifiantes & inftructives, on ne fera pas fâché de les voir icy.

CONSTITUTIONES

ORDINIS VALLIS SCHOLARIUM.

C per compendia

UM prolixitas intelligentia fit noverca, & animi nobilitas per compendia potius duci velit quam trahi, horrorem incutiente pluralitate mandatorum aut difpendium, conftitutiones noftras in diverfis capitulis ordinis generalibus conftitutas fub quadam brevitate perftrinximus in capitulo generali, non ut profeffores ordinis aut profefi ad alia nullatenus teneantur, fed ut audientes talia cum regula B. Auguftini conftituta fuiffe, de fimilibus ad fimilia noverint procedendum, & fie de virtute proficiant in virtutem, ut tandem Deum deorum videre in Syon mereantur. Pro locorum autem ac temporum varietate, nec non & rerum ac perfona. rum qualitate confpecta, per capitulum generale poterit circa hu

jufmodi conftitutiones addi & minui, & etiam emendari, prout priores generali capitulo adfiftentes animarum faluti viderint expe. dire.

I.

De Priore.

de

Prior à ceteris fratribus in refectorio, dormitorio, veftimentis, calciamentis, & cibis ceterifque omnibus non differat, quando quoquam proficifcitur, non amplius quam unum fratrem, & duos famulos ad fuum comitatum adfumat, nifi in vifitatione facienda, & pro aliquo negotio fpeciali. Donaria vero auri vel argenti, five aliud quodcumque monafterio proveniens, prior fub cuftodia diligenti, confilio fratrum, confervanda reponat: pecuniam vero quæ ad redditus emendos fpecialiter collata fuerit, ad alios ufus nullo modo convertat, fine affenfu capituli fui. Quando prior de magnis negotiis tractare habuerit, adfumat 1v. vel plures fratres de difcretioribus, habito refpectu ad qualitatem negotii, fuper quo fuerit tunc tractandum: quorum unus fit fupprior domus, & illorum confilio agat quod agendum eft, nulli priori in alia domo alicui fratri ejusdem loci liceat dare licentiam loquendi cum aliquo,nifi in fua præfentia, excepto priore Vallis Scholarium & patribus prioribus. Caveant autem fibi fratres ne a priore extraneo quamcunque licentiam poftulent, quam a proprio priore non crederent obtinere. Non liceat alicui priori dare præbendam, feu victum, & veftitum alicui exif tenti in fæculo, quamdiu vivit, vel in domibus noftris in habitu fæculari manenti fine affenfu capituli generalis, nec recipere in domibus noftris ad nutriendum vel docendum aliquem in habitu (eculari. Caveat autem ne fratres recipiat, nifi fecundum facultatem domus fuæ, prior autem nullas litteras figillet, in quibus contineatur & conventus, nifi fit de affenfu capituli fui.

II.

De Suppriore.

Supprior fine assensu capituli, & maxime illorum confilio qui fpiritales funt, non eligatur vel deponatur. Abfente priore, fratres licentiam cujufque operis ab eo requirant, & confilia totius domus ad ipfum referantur. Si aliquod negotium intervenerit, per quod ecclefiam & fratres ejufdem domus contingeret obligari, ufque ad adventum prioris differatur. Obedientiarios non inftituat, neque deponat, nec aliquem ordinari faciat, nifi forte de quo præceptum.

prioris acceperit. Nullum de monafterio ejiciat, nec ejeƐłum nec novitium recipiat nifi jufferit prior. Novitium etiam non recipiat ad profeffionem, quamdiu prior poterit reperiri in aliquo loco intra totius domus officinas. Non liceat fuppriori dare licentiam cuiquam egredi claufuram domus, vel minuendi fibi, aut mutandi leEtum in dormitorio, aut loquendi cum aliquo feculari. Si tamen prior fuerit impeditus, poterit fupprior dare fratribus licentiam lo quendi cum feculari, vel etiam ad invicem ; frater autem qui à Juppriore de quacunque re licentiam acceperit, fi priori occurrerit opere non perfecto, de eadem re licentiam quærat ab eo. Supprior ubicumque conventus fuerit, primum locum in finiftro choro teneat, & hebdomadam missa faciat, nec tamen ad menfam, nec in capitulo legat. Fratres ad laborem ducat, & de loco & de labore circa quod fuerit operandum, & de inftrumentis ad laborem necessariis provideat, & quando non ierit, alicui quem ad hoc idoneum profpexerit committat. Si autem in aliquo offenderit, clametur in capitulo, ficut alter. Abfente autem priore, fupprior non exeat domum, nec etiam licentiam concedat fratribus exeundi adeo longe quin eadem die revertantur ad domum, nifi domus utilitas vel caufa competens hoc requirat. Provideat autem prior aliquem fratrem idoneum, qui in absentia fupprioris officium ejus agat, & li. ceat priori reftringere fuppriorem, prout viderit expedire.

III.

De Celerario.

Ad officium celerarii pertinet expenfas domus fecundum facultatem ipfius, tam circa obedientias & obedientiarios, quam circa negotia fideliter ac rationabiliter miniftrare, & ipfa negotia nihilominus fideliter procurare: ita tamen quod nihil alienet vel detrahat, vel terras emat, vel magnum quodcumque negotium agat fine prioris licentia & confilio fpeciali. Nullus alius burfam habeat qualemcumque, nifi cui à priore conceffum fuerit de licentia speciali.

I V.

De Refectorario.

Refectorarius ea quæ in refectorio funt, vel in cellario, vel in coquina, feu in ejus cuftodia mundè & honefiè cuftodiat, & cu. ftodiri faciat. Elemofyna verò quæ pro tempore fuerit facienda, per ipfum refeitorarium fideliter difpenfetur, vel etiam per alium

[ocr errors]

ad hoc idoneum, prout priori vifum fuerit expedire.

V.

De Portario.

Portarius tam majoris portæ quam clauftri, qui ad hujufmodi officium fuerit deputatus, officium fuum fideliter & ftudiosè adimplere procuret, ne per ejus incuriam vel negligentiam aliquod fcandalum aut inconveniens oriatur, claves etiam quas in fua cuftodia habuerit, fingulis noctibus poft completorium ad locum illum deferat, qui fibi à priore fuerit deputatus.

V I.

De Hospitario.

Hofpitarius advenientes hofpites benignè recipiat & lætanter, prout religio exigit & honeftas, & ipfis fecundum domus facultates, inspecta qualitate perfonarum, pro congruentia temporis, cibaria gratanter quamdiu in domo fuerint miniftrare procuret : ita etiam quod fi aliqui hofpites infirmantur, & efum carnium exegerit neceffitas, hac referat ad priorem, ut de hoc fecundum voluntatem ipfius fiat quod fuerit faciendum.

VII.

De Veftiario.

Veftiarius omnes pannos & veftes & calciamenta, five vetera fuerint, five nova cuftodiat diligenter, & que reparanda fuerint, fine more difpendio & fratrum incommodo faciat reparari. Si autem frater aliquis novis veftimentis feu calciamentis eguerit, hoc idem veftiarius priori intimet, ut ei per voluntatem prioris quod opus fuerit miniftretur: pelliciis agninis & vulpinis tantum utantur fratres. Caveant autem priores ne vel ipfi vel fubditi fibi fratres pretiofis aut curiofis veftibus, feu mantellis, feu calciamentis, vel etiam rebus aliis ad habitum noftrum non pertinentibus, undecumque ipfa provenire contingat, utan. tur. Calciamenta etiam genua non excedant. Fratres noftri cappas deferant omnino nigras, longas, & (capularibus ufque ad longitudinem tunicarum utantur, fotularibus nigris & claufis, & fine ligaturis.

« AnteriorContinuar »