hominis per Spiritûs Sancti illuminatienem, neque homo ipfe nihil omninò agar infpirationem illam recipiens, quippe qui illam & abjicere poteft, neque tas men fine gratia Dei movere fe ad jus ftitiam coram illo liberâ fuâ voluntate poffit. Quod item ejufdem feffionis canone IV. & 1x.confirmatum om

nes norunt.

Sic quàm libera fuit ac voluntaria fufceptio gratiæ actu juftificantis atque renovantis, tam liberam & voluntariam effe oportet converfionem hominis ad fuam juftificationem futuram: tam libero motu ad juftitiam, hoc eft, ex antedictis, ad amicitiam atque caritatem movere fe, Deique vocationi liberè affentiri & cooperari, neceffe eft. Hæc fancta Synodus claris verbis decernit. His autem actibus illud comprehenditur, ut pœnitentis animus vocanti ad gratiam, ad juftitiam, ad amicitiam, ad ipfam caritatem, Deo fe præparet liberrimo motu, verâ electione, & Spiritui Sancto ad juftitiam, hoc eft, ad ipfam caritatem moventi & excitanti, fe totum liberè fubdat.

XV I.

Sef. vi. cap.

VII.

Gal, v. 6.

His etiam efficitur, animam pœnitentem eidem Spiritui Sancto adducturo juftitiam, ac diffufuro intùs in cordibus caritatem, ultrò occurrere, & affentiendo cooperari: venturam caritatem arripere: inhæfuræ aptare fe:invitantem & oblatam elifine gere, acceptare, complecti: quæ aliquo jam incipientis five tranfeun tis ac difponentis dilectionis motu non fiunt.

Huc accedit aliud ex ejufdem fefAliud ex fionis vi. cap. vII. repetitum: nempè ut ii qui fe ad juftificationem præSeff. vi.cap, paratos volunt, petant fidem, non illam mortuam & otiofam, quam Jacobus memorat, fed vivam & actuoF. 11. 17. fam, de quâ dicit Paulus: In Chrifto Jefu neque circuncifionem aliquid valere, neque praputium ; fed fidem, qua per caritatem operatur. Hoc enim atteftatur idem Concilium Tridentinum, cùm,his recitatis Apoftoli verbis,fubdit: Hanc fidem ante Baptifmi facramentum, ex Apoftolorum traditione, Catechumeni ab Ecclefia ( docente & orante) petunt, cùm petunt fidem vitam aternam præftantem: petunt, ins

quam, fidem eam quæ per caritatem operatur vivam & falvificam: quam petere & expectare non nifi ex quodam ejufdem initio poffumus, quod eft illud à Synodo prædicatum, piæ, poft fidem ac fpem, præparatoriæ dilectionis initium.

Hæc igitur nobis ex fextâ feffione deprompta fint, maximè ex capite fexto, cui refpondet canon 111. his verbis: Si quis dixerit fine praveniente Spiritus fancti infpiratione, atque ejus adjutorio, hominem credere, fperare, diligere, aut pœnitere poffe, ficut oportet, ut ei juftificationis gratia conferatur: anathema fit. Sanè conftat ex perpetuâ facri Concilii confuetudine, ita canones inftitutos, ut finguli ad fingula quædam decreta referantur. Hunc ergo canonem ad caput hoc v1. referri oportere, & confitentur omnes, & ipfa verborum demonftrat feries. Ecce enim hujus capitis decreto diftinctè & ordine memorantur, ut vidimus, primùm fides, deinde fpes, tertiò ipfa dilectio, quâ incipimus diligere Deum, ut omnisjuftitia fontem : ex quâ de

XVII.

Idem ex ca none 111.

Seffionis VI.

XVIII.

nique ea pœnitentia confequatur, quam ante Baptifmum agi oportet. Hæc ergo quatuor eodem ordine recenfita canone III. pro more Concilii in pauca contrahit, & folitâ brevitare complectitur; decernitque, ut cuicunque juftificationis gratia conferatur, eundem oporteat credere, fperare, diligere; his tribus actibus in unum pœnitentiæ actum recollectis, neque unquam à fe in ipsâ juftificationis præparatione divulfis.

jectio referen

Baptifmum

facramen

tume

Dicent, hæc tam plana, tam liSolvitur ob- quida, tam ex intimo Concilii fpizium fupràdi- ritu prompta, de Baptifmo quidem a ad folum effe tradita, nec pertinere ad Panon autem ad nitentiam; quafi ad hanc minora Pœnitentiæ requirantur: fed hoc ftare non potest. Primùm enim, quâ ratione id ftatuunt? nullâ prorsùs. Quid enim ? an quòd ex parte Dei major fit Pœnitentiæ quàm Baptifmi virtus, ut proptereà ad illam, quàm ad hunc minor ex parte noftrâ difpofitio requiratur? Sed contrâ; virtus Baptifmi ex parte Dei major & uberior, quippe cùm fimul omnem & culpæ & pœnæ teatum abforbeat : quod Pa

nitentiæ non eft conceffum. Eftf nè Pœnitentia fecundus Baptifmus, ad quem minora requiri, quàm ad primum, nulla vel levis conjectura fuadet. Unde facra Synodus utriufque Sacramenti differentiam bis affignans, Seff. vi. cap. xiv. & adhuc expreffiùs feff. xiv. cap. 11. de hoc difcrimine ex obligatione incipientis dilectionis orto nequidem cogitat. Clarum iftud. Extant duo capita, alterum fub hoc titulo: De lapfis & eorum reparatione: Seff. vi. in quo utriufque facramenti difcrimen traditur alterum Seff. xiv. fub hoc titulo: De differentiâ facramenti Pœnitentia & Baptifmi. Utraque accuratè relegantur: circa difpofitiones nullum difcrimen invenies: cùm id co loco vel maximè memorari oporteret. At fi in alterutro facramento majora requirerentur, pro Pœnitentiâ judicandum effet, in quâ jam violato Baptifmo major injuria, majore proinde ftudio reparanda. Huc accedunt verba Chrifti proountiantis : Cui plura donantur, eum Luc. VI magis diligere. In Pœnitentiâ autem 43.