hominis per Spiritûs Sancti illuminatienem, neque homo ipfe nihil omninò agat infpirationem illam recipiens, quippe qui illam & abjicere poteft, neque tamen fine gratiâ Dei movere fe ad ju ftitiam coram illo liberâ fuâ voluntate poffit. Quod item ejufdem feffionis canone iv. & 1x.confirmatum om

nes norunt.

Sic quàm libera fuit ac voluntaria fufceptio gratiæ actu justificantis atque renovantis, tam liberam & voluntariam effe oportet converfio nem hominis ad fuam juftificationem futuram: tam libero motu ad juftitiam, hoc eft, ex antedictis, ad amicitiam atque caritatem movere fe, Deique vocationi liberè affentiri & cooperari, neceffe eft. Hæc fancta Synodus claris verbis decernit. His autem actibus illud comprehenditur, ut pœnitentis animus vocanti ad gratiam, ad juftitiam, ad amicitiam, ad ipfam caritatem, Deo fe præparer liberrimo motu verâ electione, & Spiritui Sancto ad juftitiam, hoc est, ad ipsam caritatem moventi & excitanti, fe totum liberè fubdar.

›

His etiam efficitur, animam pœnitentem eidem Spiritui Sancto adducturo juftitiam, ac diffufuro intùs in cordibus caritatem, ultrò occurrere, & affentiendo cooperari: venturam caritatem arripere: inhæfuræ aptare fe:invitantem & oblatam eligere, acceptare, complecti: quæ fine aliquo jam incipientis five tranfeuntis ac difponentis dilectionis motu non fiunt.

XVI.

Huc accedit aliud ex ejufdem fefAliud ex fionis v1. cap. VII. repetitum : nempè ut ii qui fe ad juftificationem præSeff. vi.cap, paratos volunt, petant fidem, non il

SeT. vi. cap.

VII.

WLI.

lam mortuam & otiofam, quam Jacobus memorat, fed vivam & actuo

Gal, v. 6.

F. 11. 17. fam, de quâ dicit Paulus: In Chrifto Jefu neque circuncifionem aliquid valere, neque praputium ; fed fidem, qua per caritatem operatur. Hoc enim atteftatur idem Concilium Tridentinum, cùm,his recitatis Apoftoli verbis,fubdit: Hanc fidem ante Baptifmi facramentum, ex Apoftolorum traditione, Catechumeni ab Ecclefia ( docente & orante) petunt, cùm petunt fidem vitam aternam præftantem: petunt, ins

quam, fidem eam quæ per caritatem operatur vivam & falvificam : quam petere & expectare non nifi ex quodam ejufdem initio poffumus, quod eft illud à Synodo prædicatum, piæ, poft fidem ac fpem, præparatoriæ dilectionis initium.

Hæc igitur nobis ex fextâ feffione deprompta fint, maximè ex capite fexto, cui refpondet canon 111. his verbis: Si quis dixerit fine preveniente Spiritus fancti infpiratione, atque ejus adjutorio, hominem credere, fperare, diligere, aut pœnitere poffe, ficut oportet, ut ei juftificationis gratia conferatur: anathema fit. Sanè conftat ex perpetuâ facri Concilii confuetudine, ita canones inftitutos, ut finguli ad fingula quædam decreta referantur. Hunc ergo canonem ad caput hoc v1. referri oportere, & confitentur omnes, & ipfa verborum demonftrat feries. Ecce enim hujus capitis decreto distinctè & ordine memorantur, ut vidimus, primùm fides, deinde fpes, tertiò ipfa dilectio, quâ incipimus diligere Deum, ut omnis juftitia fontem : ex quâ de

XVII.

Idem ex ca none 111.

Seffionis VI.

nique ea pænitentia confequatur, quam ante Baptifmum agi oportet. Hæc ergo quatuor eodem ordine recenfita canone 111. pro more Concilii in pauca contrahit, & folitâ brevitare complectitur; decernitque, ut cuicunque juftificationis gratia conferatur, eundem oporteat credere, fperare, diligere; his tribus actibus in unum pœnitentiæ actum recollectis, neque unquam à fe in ipsâ juftificationis præparatione divulfis.

facramen

tumie

Dicent, hæc tam plana, tam lijectio refercn- quida, tam ex intimo Concilii fpizium fupradi- ritu prompta, de Baptifmo quidem a ad folum effè tradita, nec pertinere ad PaBaptifmum non autem ad nitentiam; quafi ad hanc minora Pœnitentiæ requirantur: fed hoc ftare non potest. Primùm enim, quâ ratione id ftatuunt ? nullâ prorsùs. Quid enim? an quòd ex parte Dei major fit Pœnitentiæ quàm Baptifmi virtus, ut proptereà ad illam, quàm ad hunc minor ex parte noftrâ difpofitio requiratur Sed contrâ; virtus Baptifmi ex parte Dei major & uberior; quippe cùm fimul omnem & culpæ & pœnæ reatum abforbeat: quod Par

XVIII. Solvitur ob

nitentiæ non eft conceffum. Eftf nè Pœnitentia fecundus Baptifmus, ad quem minora requiri, quàm ad primum, nulla vel levis conjectura fuadet. Unde facra Synodus utriufque Sacramenti differentiam bis affignans, Seff. vi. cap. xiv. & adhuc expreffiùs feff. XIV. cap. II. de hoc difcrimine ex obligatione incipientis dilectionis orto nequidem cogitat. Clarum iftud. Extant duo capita, alterum fub hoc titulo: De lapfis & eorum reparatione: Seff. vi. in quo utriufque facramenti difcrimen traditur alterum Seff. xiv. fub hoc titulo: De differentiâ facramenti Pœnitentia & Baptifmi. Utraque accuratè relegantur circa difpofitiones nullum difcrimen invenies: cùm id co loco vel maximè memorari oporteret. At fi in alterutro facramento majora requirerentur, pro Pœnitentiâ judicandum effet, in quâ jam violato Baptifmo major injuria, majore proinde ftudio reparanda.

Huc accedunt verba Chrifti pronuntiantis : Cui plura donantur, eum Luc. VIE magis diligere. In Pænitentiâ autem 43.