divifibilitatem feu aptitudinem ut dividatur, confcium res habens, confcientiam, extenfum res habens extenfionem, neque quidquam facit vox ista: eft, adhiberi folita, nam cùm dicitur : res eft divifibilis, idem eft ac fi diceretur, res eft habens divifibilitatem; perindè verò eft, fi dicas, res eft habens vel res habet; nomen ergò concretum quid tantummodò res habeat exprimit, non verò quid fit. Ut ergò exprimas quid fit ipfa res in fe fubfiftens, quæ feu extenfioni feu perceptioni fubjicitur, fi qua fit, debet illa res exprimi nomine abstracto, & benè quidem, ipfa enim, ut mox demonftravi, forma cft, cum exprimitur nulla ejus expreffà proprietate, ne hac quidem quòd in fe fubfiftat, quod alteri fubjiciatur; attenditur tantum quid ipfa fit, non quid habeat, exprimi debet ut forma, nomine abstracto fignificari debet. Ne ergò voces abstractæ extenfio, perceptio, nos deterreant ne extenfionem vel perceptionem fubftantias effe dicamus, etfi enim nòn agnofcerentur ut fubftantiæ, licèt fingerentur in aliquo à fe diftincto fubjecto exiftere, non alio quàm abftracto nomine quid fubjectum illud fit exprimi poffet. Nunc verò utraque intuitive intelligitur, nullum alterutrius fubjectum intuitivè cognofcitur, quo quidem caractere nullus alterius rei modus, nulla alteri inexiftens forma gaudere concipitur. Quid ergò nos morari poteft ne & trinam dimenfionem & perceptionem fubftantias effe dicamus.

Nunc autem ultrà progrediamur, videamufque num fortè perceptio & extenfio una fit eademque fubftantia. Aliqua dicuntur effe unum quid & idem inter fe feu à fe invicem non diftingui triplici potif fimum modo, vel quia una eft utriufque idea, fic veftimentum & indumentum à fe non diftinguuntur, & tunc dicuntur identificari non modò realiter, fed virtualiter etiam, vel quia alterum in altero subfiftit, fic modus cum re modificatâ ut digiti curvamen cum digito, proprietates & formalitates cum effen

tiâ ex quâ fuunt ut cum corpore divifibilitas, identificari dicuntur, vel denique quia ambo in aliquo tertio communi fubjecto fe diftincto fubfiftunt: fic motus & figura in corpore, fic divifibilitas & mobilitas in eodem identificari dicuntur, res quæ fecundo vel tertio modo dicuntur idem effe, dicun-, tur idenficari realiter.

ficut

Extenfio & perceptio non uno conceptu, veftimentum & indumentum intelliguntur; non ergo poffunt una effe eademque fubitantia formaliter feu virtualiter. Non extenfio in perceptionc aut perceptio in cogitatione fubfiftens intelligitur, non utraque in aliquo tertio,utraque concipitur ut fubfiftens in fe, utraque feorfim intuitivè intelligitur nullo intuitivè cognito fubjecto, qui caracter nulli enti qui fit alterius entis modus, convenire demon ftratur. Ergò neutra substantiæ à fe diftinctæ reali ter identificatur, fed utraque per fe feorfim fubftantia eft; perceptio igitur & extensio duæ funt realiter ab invicem diftinctæ fubftantiæ.

Videamus jam num quidquam huic argumento poffit Spinofa reponere. Totum argumentum iftud ex ipfis ejus principiis, deductum eft, hoc solo difcrimine quòd extenfionem & cogitationem Deo fit mul tribuat, folam negat argumenti confequentiam, vel potiùs cum ipfe principia pofuerit, confequentiam, & ex illis principiis fuâ fponte nafcentem conclufionem minimè vidit. Quod ut magis innotefcat, fubjiciantur nonnulli fylogifmi cx Spinofæ principiis conflati.

Deus elt fubftantia, per definitionem fextam prima partis Ethices, & per propofitionem 14 ejul dem prima partis Ethices Spinofa. Atqui cogitatio & extenfio funt attributa Dei ex propofitionibus 1 & 2. fecundæ partis Ethices ejufdem Spinofæ, ergò juxtà Spinofam cogitatio eft attributum fubftantiæ, extenfio eft etiam attributum fubftantiæ. Hancque conclufionem non modò non negat Spi

nofa, fed libentiffimè admittit atque propugnat. Cogitatio eft attributum fubftantiæ, extenfio eft etiam attributum fubftantiæ, ex conclufione fuperioris Syllogifmi. Atqui unumquodque unius fubftantiæ attributum per fe concipi debet, ex propofitione decima prima partis Ethices Spinosa, Ergo cogitatio per fe concipi debet,ergo & extenfio per fe etiam concipi debet.

Cogitatio per fe concipi debet, extenfio per fe concipi debet ex conclufione Superioris Syllogifmi. Atqui quod per fe concipi debet, eft.fubftantia ex definitione. Ethices Spinofa. Ergò cogitatio eft fubftantia, ergo & extenfio eft fubftantia.

Hæc omnia neceffe eft admittat Spinofa, nec quidquam illorum ab eo etiam negatur, quod fciam, Quâ igitur ratione contendere poteft illas unam cffe candemque realiter fubftantiam, cùm neque in extenfione cogitatio, nec in cogitatione extenfio, nec utraque in aliquo tertio communi fubjecto, fed unaquæque in fe fubfiftat. Identitatem illam certè nunquam intellexi, , neque illam credo ab ullo homine poffe intelligi.

His argumentis vides, clariffime vir, Spinoffmum fimul cum Dagoumerifmo profligari, fpeciali, & ad hoc deftinato opere totum Spinola fyftema perpendatur, Vale,