Imágenes de páginas
PDF
EPUB

nord, comme fi du centre de l'embrafement il fe fût élevé deux vents contraires qui les y euffent pouffés. On le reçut avec acclamation au fortif du bucher, où fes habits de lin & de foie n'avoient fouffert aucun dommage. On obferva feulement que la main avoit fouffert quelque atteinte du feu, au moment qu'il y avoit jetté de l'eau bénite & de l'encens; & que, par un fecond accident, le pied d'un cheval avoit froiffé le fien dans la place. C'en fut affez aux partifans de l'Archevêque pour faire prendre le change à la multitude. On prétexta que l'épreuve étoit infuffifante ; & le Pape, dont le coupable implora la protection, ne jugea pas qu'on dût s'en prévaloir. On a foupçonnè Luitprand d'avoir molli à Rome, lorfqu'il vir qu'on y penchoit à la douceur; & Landolphe avoue qu'il fe contenta d'y notifier le fait. Auffi aima-t-il mieux fe retirer dans la Valteline, que de retourner à Milan y effuyer la vûe de l'Archevêque abfous.

XV I.

Pierre Bar

Ces fortes d'épreuves n'avoient pas toujours un fuccès fi heureux & fi convaincant. En 1098. lorfque la célebre dans le feu, armée des Croifés étoit devant Acre, pour prouver

thelemy paffe

qu'on avoit

vraie lance

découvert la huit mois après la prife d'Antioche; dont le côté & quelque temps avait celle de Jerude J. C, avoit falem, il s'éleva une grande difpute

été percé.

touchant la lance qui fut trouvée
dans l'Eglife des faints Apôtres d'An-
tioche, après une prétendue révéla-
tion. Un Eccléfiaftique de Proven-
ce, nommé Pierre Barthelemy, qui
croyoit avoir eu la révélation, & qui
en avoit averti les Evêques avant la
recherche & la découverte de la lan-
ce, foutenoit que c'étoit la vraie lan-
ce dont le côté de J.C.avoit été percé.
Un grand nombre de perfonnes, fe.
fondant fur les indices de la préten-
due révélation qui s'étoit trouvée vé-
ritable, foutenoit la même chose.
Mais un auffi grand nombre d'autres
perfonnes prétendoit que ce ne pou-
voit être là cette fainte lance, princi-
palement à caufe qu'on la croyoit à
Conftantinople. La difpute s'échauffa.
Pierre Barthelemy s'offrit à paffer
dans le feu, pour prouver fa révéla-
tion: les Evêques après quelque dif-
ficulté y confentirent.* Le Vendredi-

* placuerunt hæc omnia nobis, & indícto ei jejunio
diximus, quòd eo die fieret ignis, quo Dominus nof
ter pro flute noflra p'agatus & in cruce fuit. Et poft
diem erat Parafceve. itaque illucefcente die conftituta,
ignis paratus eft poft meridiem. Convenerunt eò Principes

[ocr errors]

Saint, on alluma en pleine campagne un grand feu qui fut béni par les Evêques. Pierre Barthelemy, étant nud en chemise, passa hardiment au travers, portant à la main la lance couverte d'un linge fort fin.Raymond de Agiles, qui étoit préfent, décrit combien ce feu étoit terrible, &

populus, ufque ad quadraginta millia virorum, fueruntque ibi Sacerdotes nudis pedibus, & induti facerdotalibus veftimentis: factus eft ignis de cleis ficcis,& habuit in longitudine quatuordecim pedes: O erant duo. aggeres, erat inter utrofque duos aggeres fpatium quafi unius pedis, atque in altitudine aggerum erant que tuor pedes. Cum verò vehementer ignis accenfus effet, dixi, Ego Raymundus, coram omni-multitudine: Si Deus omipotens huic homini locutus eft facie ad faciem, & beatus Andreas lanceam Dominicam oftendit ei, cum ipfe vigilaret, tranfeat ifte illæ fus per ignem. Sin autem aliter eft, & mendacium eft cor buratur ifte cum lancea, quam portabit in manibus fuis. Et omnes flexis genibus refponderunt: Amen: Exaftuabat ita incendium ut ufque ad triginta cubitos derem occuparet: accedere vero prope nullus poterat. Tunc Petrus Bartholomæus, indutus folummodo tunicâ, flexis genibus ante Epifcopum Albarienfem, Deum teftem invocavit, quòd facie ad faciem ipfum in cruce viderit, & hæc quæ fupra fcripta funt ab eo audie rit, & à beatis Apoftolis Petro & Andrea, & neque. quicquam eorum,quæ ipfe fub nomine fancti Andreæ vel fancti Petri, vel ipfius Domini dixit, fe compofuiffe, & fi quicquam mentitus erat, præfens incendium nunquam tranfiffet.Cætera quæ ipfe commififfet in Deum & in proximum dimitteret ei Deus, & pro his oraret Epifcopus atque omnes alii facerdotes & populus qui ad hoc fpectaculum convenerant. Poft bac,cum Epifcopus pofuiffet ei lanceam in manu, flexis genibus, & facto figno crucis, cum lancea viriliter imperterritus incendium ingreffus eft, atque fpatio quodam in medio ignis demoratus eft, & fuper Dei gratiam tranfivit. Raymund. de Agiles. Hift. Hierufal. p. 168.

avec quelle folemnité l'épreuve fut faite, en présence de plus de te mille perfonnes.

quaran

* Dès que Pierre Barthelemy fut forti dece grand feu, fans avoir été fuffoqué par les flammes, on crut avoir une bonne preuve de la révélation. Mais la difpute ne fut pas pour cela terminée;parceque plufieurs foutinrent qu'il avoit été endommagé par le feu;& le doute augmenta beau

*Renovata eft ibi quæftio de lancea quæ apud Antiochiam reperta fuerat; utrum ea effet qua de latere Domini fanguis & unda profluxit; an res effet commentitia. Dubitabat enim valdè fuper hoc populus: fed & majores penitùs fluctuabant incerti : aliis dicentibus, quòd verè ipfa effet quæ Domini cruote manduerat, ejus latus aperiens, & per inspirationem divinam in confolationem plebis revelana; aliis affeverantibus, quòd verfutiarum Tolofani Comitis effet argumentum, & gratia quæftûs adinventio ficta. Hujus autem diffentionis auctor erat præcipuus quidam Arnulphus, Domini Normannorum Comitis familiaris & capellanus, vir quidem litteratus, fed immundæ converfationis, & fcandalorum procurator: de quo in fequentibus multa dicenda occurrent. Cumque diu fuper hoc in populo fermo hic difcurreret contradictorius, hic qui eam revelationem fibi factam fuisse afferebat, ut populo fidem faceret, & omnem tolleret ambiguitatem, rogum copiofum præcepit accendi, pollicens fe, auctore Domino, certo per ignem experimento, fidem fe facturum incredulis, quòd nihil confictum, nihil commento adumbratum in eo facto interceffiffet; fed fola revelatione divina, ad notitiam hominum, & eorum confolationem, totum effet procuratum. Accenfo igitur rogo copiofo admodùm, cujus incendii fervor etiam circumpofitos terrere poterat, convenit univerfus populus à majore ufque ad minosem in ea fexta feria quæ fan&um Do

[ocr errors]

coup lorfqu'on apprit que cet homme étoit mort le douzieme jour. Guillaume, Archevêque de Tyr, Auteur exact & judicieux, expofe nettement le trouble & l'embarras dans lequel la mort deBarthelemy jetta le peuple; les uns foutenant qu'il étoit mort de la brûlure, & les autres proteftant qu'il n'étoit mort que des contufions & des plaies que la populace lui avoit faites, en fe jettant fur lui un moment après l'expérience.

* Albert ou Alberic, Chanoine

mini Pafcha præcedit, in qua & mundi Salvator pro noftra falute paffus effe legitur ut tantæ rei plenum haberet experimentum. Qui verò tam periculofum examen fponte fubiturus erat dicebatur Petrus Bartholomæi, clericus quidem, fed modicè litteratus, & quantum ad humanum diem dijudicare pertinet, homo fimplex videbatur : Qui oratione facta in confpectu cirumpofitarum legionum, affumptâ fecum lanceâ prædictâ, per ignem tranfivit, quantum populo videbatur illæfus. Verùm hoc ejus factum non folum non amputavit quæftionem, fed majorem fufcitavit: nam infra paucos dies vita deceffit, cujus accelerati obitûs occafionem, cum homo fanus & vitalis priùs videretur, quidam afferebant tentatum incendium, dicentes, quòd in co, tanquam fraudis patronus, mortis caufam collegiffet. Alii vero dicebant, quòd ab incendio fanus evaferat, & incolumis ; fed egreffum ab igne, turbæ, caufa devotionis irruentes, opprefferant, & contriverant eatenùs, ut vitæ finem miniftrarent. Sicque res quæ in dubium venerat, nullam recipiens decifionem, majus induxit ambiguum. Guillelmi Tyrens. Arch. hift. lib, v11. pag, 739. Illic in eadem obfidione facta eft contentio, quæftio de lancea Dominica: utrum ea fuerit quâ fatus

*

« AnteriorContinuar »